Slechtere prognose door coronapandemie?

Kwaliteitsregistraties, waaronder de DMTR voor melanoom, hebben op 21 juni de gevolgen van de coronapandemie op o.a. de oncologische zorg gepresenteerd. Namens de DMTR sprak Michel Wouters, chirurg in het AvL.

Vanuit de kankerregistratie was al bekend, dat het aantal nieuwe gevallen van melanoom in 2020 ongeveer 1.000 lager lag dan verwacht. Uit gegevens van de DMTR nu blijkt dat er ook minder verwijzingen zijn geweest voor adjuvante behandeling en dat in de eerste golf bij 20% (normaal slechts 3%) van de patiënten immunotherapie is uitgesteld. Bij de patiënten die werden verwezen voor behandeling wegens een inoperabel melanoom bleek de conditie slechter dan in eerdere jaren en waren er meer met hersenmetastasen. De redenen hiervoor zijn mogelijk een te laat beroep op de zorg door patiënten, trage verwijzing, langere wachttijd voor bezoek aan ziekenhuis, tragere diagnostiek en aarzelingen bij patiënten en behandelaars om immunotherapie in te zetten, omdat niet bekend was wat een eventuele COVID-19 infectie dan teweegbrengt. De mate waarin deze oorzaken afzonderlijk een rol speelden is niet duidelijk.

In hoeverre de betrokken patiënten nadeel zullen ondervinden zal de toekomst leren.

(In december 2020 verscheen er vanuit het RIVM een rapport over de gezondheidsschade van

COVID-19 tijdens de eerste golf. Voor melanoom is er een berekening gemaakt van de langetermijngevolgen van de uitgestelde zorg voor twee scenario’s: uitstel van 3 maanden en uitstel van 6 maanden. Door uitstel zal een deel van de patiënten in een hoger stadium worden gediagnosticeerd met als gevolg een slechtere prognose. Het uitstel (scenario van 3 maanden uitstel) in de eerste coronagolf

zorgt er volgens de schattingen voor, dat over 5 jaar 143 patiënten extra aan melanoom zullen zijn gestorven. Een nog groter aantal extra patiënten zal in die periode een slechtere kwaliteit van leven hebben. Uitstel van 6 maanden levert nog meer schade op.)

De nu gepresenteerde gegevens uit de DMTR doen vrezen, dat het scenario werkelijkheid wordt.